Wonen daar mensen dan?

Het project Wonen daar mensen dan van journalistiek onderzoekscollectief Spit gaat over de gespannen verhouding tussen enerzijds centraal geregeld topdown-beleid in ruimtelijke ordening, en anderzijds decentraal geregeld beleid waarbij meer ruimte bestaat voor burgers en ondernemers om van onderop invloed uit te oefenen op hun omgeving. Deze bottom-up benadering is al decennialang een vurige wens van veel beleidsmakers en klinkt evenzolang door in de ronkende teksten van verkiezingsprogramma’s. Decentraal beleid zou de politieke kloof dichten, de energietransitie versnellen en economische groei brengen. Op papier klinkt het mooi, maar in de praktijk lukt het nog niet zo erg. Door de decentralisatie krijgen lokale overheden een steeds belangrijkere taak bij maatschappelijke problemen en beloften.

Onderzoekscollectief Spit duikt in de polder om uit te zoeken waar het misgaat. Ze laten zich daarbij leiden door tips van burgers die door de overheid in de knel zijn gekomen. En zich ondanks de belofte van meer participatie aan de kant geschoven voelen. De problemen liggen niet alleen bij de gemeenten, ook het Rijk heeft moeite met de decentralisatieslag. De Omgevingswet – het vehikel om participatie en decentralisatie in de ruimtelijke ordening te regelen – laat al jarenlang op zich wachten en gaat er mogelijk zelfs helemaal niet komen. Waarom lukt het maar niet om die belofte van meer beslissingsbevoegdheden bij de burger in te lossen? Zijn er gevallen bekend waarbij het wel goed ging? En brachten die casussen ook de beloofde resultaten?

Door het ondersteunen van dit project draagt het Fonds bij aan het controleren van de macht op lokaal niveau en het stimuleren van het publiek debat over de verhouding tussen overheid en burger, met name als het gaat om burgerparticipatie en de inrichting van onze leefomgeving.

‍